TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI


İdarelerin Yabancı Ülkelerdeki Kuruluşlarının Mal ve Hizmet Alımları ile Yapım İşlerine İlişkin Esaslar

04/11/2004 tarih,  25633 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 

Karar Sayısı : 2004/8030

Ekli "İdarelerin Yabancı Ülkelerdeki Kuruluşlarının Mal ve Hizmet Alımları ile Yapım İşlerine İlişkin Esaslar"ın yürürlüğe konulması; Kamu İhale Kurumu'nun uygun görüşüne dayanan Dışişleri Bakanlığı'nın 6/8/2004 tarihli ve 318360 sayılı yazısı üzerine, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun geçici 4 üncü maddesi ve 30/7/2003 tarihli ve 4964 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi ile 2941 sayılı Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu'nun 5 inci maddesine göre, Bakanlar Kurulu'nca 14/9/2004 tarihinde kararlaştırılmıştır.

Ahmet Necdet SEZER
CUMHURBAŞKANI

İDARELERİN YABANCI ÜLKELERDEKİ KURULUŞLARININ MAL VE HİZMET ALIMLARI İLE YAPIM İŞLERİNE İLİŞKİN ESASLAR

Amaç
Madde 1 —  (Değ: 16/12/2016 - 29920 R.G.) 
Bu Esasların amacı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki idarelerin yabancı ülkelerdeki kuruluşlarının, ihtiyaçlarının karşılanması ve yurt dışında ülkemiz tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek tanıtım faaliyetleri için ihtiyaç duyulan mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ve yurt dışında bulunan nakil vasıtalarının o yerden sağlanması zorunlu mal veya hizmet alımlarında uygulanacak esas ve usulleri belirlemektir.

Kapsam
Madde 2 —
  (Değ: 16/12/2016 - 29920 R.G.) Yabancı ülkelerdeki kuruluşların mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, yurt dışında bulunan nakil vasıtalarının o yerden sağlanması zorunlu mal veya hizmet alımlarının bu Esaslara tabi olabilmesi için mal ve hizmetin yurt dışındaki kurum veya kuruluş ile nakil vasıtalarının veya ilgili Bakanlığın yurt dışı temsilciliklerini görevlendirmesi üzerine Expo organizasyonları ve yurt dışında ülkemiz tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek diğer tanıtım faaliyetlerinin ihtiyacı için alınacak olması, malın sadece yurt dışındaki kurum veya kuruluş ile nakil vasıtalarınca veya Expo organizasyonları ile yurt dışında ülkemiz tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek diğer tanıtım faaliyetlerinde kullanılması, hizmetten sadece yurt dışındaki kurum veya kuruluş ile nakil vasıtalarının faydalanması veya bu hizmetlerin Expo organizasyonları ile yurt dışında ülkemiz tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek diğer tanıtım faaliyetleri için gerekli olması ve yapım işinin yurt dışında gerçekleştirilmesi gereklidir.

Hukuki dayanak
Madde 3 —
Bu Esaslar 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü ve geçici 4 üncü maddeleri ile 30/7/2003 tarihli ve 4964 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 4 —
Bu Esasların 8 inci maddesinin (b) bendinde açıklanan pazarlık usulü dışındaki terimler 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4 üncü maddesinde tanımlandığı şekliyle esas alınacaktır.

Bu tanımlara ilave olarak bu Esaslarda geçen;
Nakil vasıtaları: Karada, denizde, hava veya uzayda personel, yolcu ve malzeme, yük taşımak üzere dizayn edilmiş, tahrik sistemi bulunan veya çekilebilen araçlar ile belirli bir muharebe görevine tahsis edilmiş zırhlı ve zırhsız araçları,

Yabancı ülkelerdeki kuruluşlar: Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerdeki dış temsilciliklerini, ihtisas birimlerini, dış temsilcilik niteliği taşımayan yurt dışı teşkilatını, 4734 sayılı Kanuna tabi kurum ve kuruluşların yurt dışında bulunan ticari ve sınai esaslara göre faaliyet gösteren kuruluşlar ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin barış, silahlı çatışma ve savaş durumlarında ortak savunma, konvansiyonel muharebe, güvenlik yardımı, tatbikat, barışı koruma, barışı uygulama veya teröre karşı hareket amacıyla yurt dışına gönderilen birliklerini ve diğer unsurları, ifade eder.

İlkeler
Madde 5 —
İdareler; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Ancak, gizliliği olan ve/veya güvenliği gerektiren hallerde ilgili bakanın onayı ile bu ilkelere uyulmayabilir.

Yetkili makam
Madde 6 — (Değ: 16/12/2016 - 29920 R.G.) 
2 nci maddede belirtilen yerel ihtiyaçların karşılanmasında ihale yetkilisi, yabancı ülkelerdeki kuruluşların bağlı olduğu Bakanlık tarafından tespit edilir. Tespit edilecek yetkilinin yabancı ülkedeki kuruluşta görevli olması esastır. Ancak Expo organizasyonları ve yurt dışında ülkemiz tanıtımına yönelik gerçekleştirilecek diğer tanıtım faaliyetleri için ihale yetkilisi olarak merkezde bir makam belirlenebilir. 

İlgili bakanlık, ihale yetkilisi makama verilen görev ve yetkilerin tamamı veya bir kısmı için merkezde bir makam tayin edebilir.

Onay belgesi
Madde 7 —
Bu Esaslar kapsamında (ihtiyaçların avans verilmesi veya kredi açılması suretiyle karşılanması dışında) her türlü ihtiyacın temininden önce onay belgesi düzenlenir. 8 inci maddenin (b) bendine göre yapılacak işler için düzenlenecek onay belgesi; işin nev'i, niteliği, miktarı, varsa yaklaşık maliyeti, kullanılabilir ödenek tutarı, avans ve fiyat farkı verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları, bulunulan ülke koşullarına göre belirlenecek ayrıntıları ve gerekli diğer hususları ihtiva eder. Bu belge 6 ncı maddeye göre belirlenen yetkili makamca onaylanır.

Usuller ve ihale komisyonu
Madde 8 —
2 nci maddede yazılı ihtiyaçların karşılanmasında aşağıdaki usuller uygulanır:
(23/03/2017 - 30016 R.G.) a) 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesinin (d) bendinde büyükşehir belediye sınırları dahilinde bulunan idareler için belirlenen miktarın iki katını (Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı için altı katını) geçmeyen ihtiyaçlar, temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar yetkili makamlar tarafından görevlendirilecek kişi veya kişilerce, görevlendirilecek kimse yok ise yetkili makamca doğrudan temin yoluyla karşılanabilir.

b) (a) bendinde belirtilenlerin dışında kalan ihtiyaçlar pazarlık usulü ile temin edilir.

Pazarlık; İhale yetkilisi makamca, biri başkan olmak ve en az 3 veya tek sayıda kişiden oluşmak üzere mahallinde kurulacak ihale komisyonu tarafından yapılır. Komisyon üyeleri yabancı ülkelerdeki kuruluşta görevli personelden seçilir. Özelliği olan işlerde veya lüzum hasıl olması halinde ilgili bakanlık, komisyona katılmak üzere merkezden memur görevlendirebilir.

Bedeli 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesinin (d) bendinde büyükşehir belediye sınırları dahilinde bulunan idareler için belirlenen miktarın 25 katını aşan taşınmaz mal alımlarında Maliye Bakanlığınca; 50 katını aşan yapım işlerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca görevlendirilecek bir memur da üye olarak komisyona katılır.

Bu tutarların altında olsa dahi idarenin göstereceği lüzum üzerine taşınmaz mal alımları ile yapım işlerinde Maliye Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığının görevlendirecekleri birer memur üye olarak komisyona katılır.

Türk Silahlı Kuvvetlerine ait yapım işlerinde komisyona katılacak üye Milli Savunma Bakanlığınca belirlenir.

Komisyonlar eksiksiz olarak toplanır. Komisyon kararları çoğunlukla alınır.

Pazarlık usulünde teklif alınması belli bir şekle bağlı değildir. Pazarlık, ihale komisyonunca, işin özelliğine göre bir veya daha fazla istekliden yazılı teklif almak ve bedel üzerinde anlaşmak suretiyle yapılır. Komisyon kararında, pazarlığın ne şekilde yapıldığı, ne gibi tekliflerde bulunulduğu ve üzerine ihale yapılanın tercih sebepleri açıkça belirtilir.

İhale komisyonunun kararları yetkili makam tarafından onaylanarak kesinleşir.

Komisyon kurulması için yeterli personel bulunmayan yerlerde ihtiyaçlar, ilgili bakanın izni ile (a) bendindeki usule göre temin edilir.
c) (b) bendine göre yapılacak uygulamalarda;

ca- Bulunulan ülkenin iktisadi durumu, siyasi rejimi, mevzuatı, örf ve adetleri gibi özel şartları dikkate alınır.

cb- Yaklaşık maliyet tespiti, ilan yapılması, teminat alınması, ihale dokümanı hazırlanması hususlarında;

(i) İlgili bakanca ihale yetkilisine her yıl belli limitler dahilinde ihtiyarilik yetkisi verilebilir,

(ii) Belirlenen limitlerin üzerinde kalmakla birlikte işin özelliğinin gerektirdiği durumlarda bakan onayı alınmak suretiyle o işe münhasır olmak üzere söz konusu zorunluluklara uyulmayabilir.

cc- İhtiyacın karşılanmasında, taahhüdün sözleşmeye bağlanması ve teminat alınması esastır. Ancak hizmetin gerektirdiği hallerde, ilgili bakanın onayı alınmak suretiyle, o işe münhasır olmak üzere ve bu Esaslarla belirlenmiş ilkeler çerçevesinde kalmak kaydıyla teminat alınmayabilir.

cd-Yaklaşık maliyeti, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 13 üncü maddesinin (a) bendindeki miktar ve yukarısı ile bu miktarın altında olsa dahi önem arz eden mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde, ilan veya davet yapılacak hallerde; yeterli katılımı sağlayacak şekilde ilgili ülkenin koşulları da göz önüne alınarak ilanın veya davetin öncelikle yerel ihtiyacın temin edileceği yerde (yurt dışında) yapılması amacıyla icap eden tedbirler alınır. Gerekçeli olarak bu hususlar ve ihale yetkilisi, işe başlamadan önce alınacak bakan onayında belirtilir.

ce- İhtiyaçlar, diplomatik muafiyetlerden yararlanmak suretiyle ve hazine yararı olmak kaydıyla diğer ülkelerden de temin edilebilir.

Sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi
Madde 9 —
Mal ve hizmet alımları ile yapım sözleşmelerinde öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla mal ve hizmet alımlarında sözleşme bedelinin % 20'sine, yapım işlerinde sözleşme bedelinin %30'una kadar oran dahilinde, sözleşme ve şartnamesine hüküm konulmuş olması kaydıyla, süre hariç, sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar altında tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin %80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde, yüklenici işi bitirmek zorundadır.

Parasal değerler ve döviz karşılıklarının tespiti
Madde 10 —
Bu Esaslarda yer alan parasal değerlerin belirlenmesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 67 nci maddesi uyarınca güncellenen tutarlar esas alınır.

Bu Esaslarda yer alan parasal değerlerin döviz karşılığının tespitinde, her yıl 2 Ocak tarihli Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 'Efektif Satış Kuru' esas alınır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında bulunan kurum ve kuruluşların yurt dışında ticari ve sınai esaslara göre faaliyet gösteren kuruluşları

Madde 11 — 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşların yurt dışında ticari ve sınai esaslara göre faaliyet gösteren kuruluşlarının mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin tedariki Kamu İhale Kurumunun uygun görüşü üzerine ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık tarafından çıkarılacak yönergelerle sağlanır.

Uluslararası anlaşmalar
Madde 12 —
Bu Esaslar kapsamında bulunan kurum ve kuruluşların ihtiyaçlarının temininde varsa ilgili uluslararası anlaşma hükümlerine uyulur.

Yönerge
Madde 13 —
Bu Esaslar kapsamındaki işlere ait diğer idari ve mali hususlar ile muayene ve kabul işlemleri, konuyla ilgili mevzuat hükümleri de dikkate alınarak ilgili bakanlıklarca çıkarılacak yönergelerle tespit edilir.

Yürürlükten kaldırılan mevzuat
Madde 14 —
1/4/2003 tarihli ve 2003/5703 sayılı Kararname ile 7/8/1996 tarihli ve 96/8458 sayılı Kararname yürürlükten kaldırılmıştır.

Başlanmış olan işler
Geçici Madde 1 —
26/6/2003 tarihli ve 25150 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2003/5703 sayılı Kararnamenin eki İdarelerin Yabancı Ülkelerdeki Kuruluşlarının Mal ve Hizmet Alımları ile Yapım İşlerine İlişkin Esaslar'ın;

a) Yürürlüğe girdiği tarihten önce onay belgesi düzenlenmek suretiyle başlanmış olan işler "Dış Ülkelerdeki Kuruluşların Yerel İhtiyaçlarının Sağlanmasına Ait Yönetmelik" hükümlerine göre,

b) Yürürlüğe girdiği tarihten sonra ve bu Esasların yayımı tarihinden önce başlanmış olan işler tabi olduğu mevzuat hükümlerine göre,
sonuçlandırılır.

Yürürlük
Madde 15 —
Bu Esaslar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 16 —
Bu Esasları Bakanlar Kurulu yürütür.